piątek, 22 września 2023

Huginn i Muninn


Źródło: https://gthic.com/blogs/jewelry-blogs/what-do-odins-ravens-symbolize,
data odczytu: 20.09.2023

Odyn w mitologii nordyckiej uważany jest za najwyższego spośród Bogów, nadano mu przydomek Wszechojca. W przeszłości wspominaliśmy sobie, iż prawdopodobnie wysunął się na przód panteonu na przestrzeni wieków. Jest charakterystyczną postacią, jednooką, posiadającą magiczne artefakty oraz towarzyszące mu zwierzęta. Wśród nich są dwa kruki, o których opowiemy sobie dzisiaj więcej.

Owe ptaki zowią się Huginn (nord. Myśl, Rozum) oraz Muninn (nord. Pamięć). Każdego ranka Odyn wysyła je w świat, by wieczorem przyniosły mu wieści o wszystkim, co zobaczą, albowiem Wszechojciec obdarzył je darem mowy. Stąd też źródło swe bierze jeden z przydomków Odyna – Kruczy Bóg (nord. Hrafnaguð). W utworze Grímnismál (nord. Pieśń Grimnera, za tłumaczeniem Joachima Lelewela) Odyn mówi o ptakach w ten sposób[1]:

Hugin (myśl) i Munin (pamięć) latają co dzień po ziemskiej posadzie. Lękam się o Hugina, że nie powraca, więcej się trwożę o Munina).

Sposób, w jakim mówi o swych posłańcach, biorąc pod uwagę znaczenie ich imion, może być metaforycznym wyrażeniem strachu przed starczą demencją. Jak już wiemy, Bogowie nordyccy nie są nieśmiertelni, a sił i witalności dodają im magiczne jabłka z ogrodu Idunny. Wielu z nich polegnie także od ran odniesionych podczas ostatniej bitwy, Ragnaröku, u kresu świata. Istnieją także głosy, iż związane to było z wprowadzaniem się w magiczny trans, kiedy myślą można było wydostać się z ciała i przemierzać świat. W takim stanie zawsze istniało ryzyko, iż nie powróci się do siebie.

Źródło: https://norse-mythology.org/gods-and-creatures/others/hugin-and-munin/,
data odczytu: 20.09.2023

Swego czasu opisałem stanowisko archeologiczne w Valsgärde. Jeden ze znalezionych tam hełmów z VII wieku przedstawia jeźdźca z włócznią, któremu w towarzyszą dwa kruki. Wyobrażenie to interpretuje się właśnie jako wizerunek Odyna na ośmionogim koniu Sleipnirze, któremu towarzyszy Huginn oraz Muninn. Obydwa ptaki przedstawione są także na niewielkiej figurce znalezionej pod duńską miejscowością Lejre i datowanej na początek X wieku. Jeden z kruków zapewne uwieczniony jest także na pochodzącym również z X wieku Krzyżu Thorwalda, gdzie towarzyszy zjadanemu przez wilka człowiekowi z włócznią (czyli zapewne Odynowi pożeranemu przez Fenrira). Inne przedstawienie tych postaci pochodzi z manuskryptu Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, spisanego między 1765 aa 1766 rokiem. Księga zawiera wiele ilustracji z mitologii nordyckiej, w tym taką, która przedstawia Wszechojca ze swoimi skrzydlatymi posłańcami.

Wysyłanie co dzień dwóch kruków, by te zebrały wieści, stało się podstawą do pewnej teorii. Otóż miłośnicy kosmicznych i starożytnych cywilizacji widzą w nich wielce zaawansowane drony, które przemierzały świat (lub nawet Dziewięć Światów) na rozkaz Odyna. Ta hipoteza stała się zapewne podstawą do umieszczenia Huginna i Muninna w grze komputerowej Ace Combat 7: Skies Unknown z  2019 roku, gdzie istnieją zaawansowane technologicznie myśliwce.

Postaci Huginna i Muninna zawędrowały także do popkultury. Pojawiły się w inspirowanym mitologią animowanym filmie Valhalla z 1986 roku a także w nowszej animacji Thor ratuje przyjaciół z 2011 roku (w tej produkcji w ciekawy sposób rozróżniono dwa ptaki, gdyż jeden ma czarne, a drugi białe upierzenie).

Kruk, był dla wikingów istotnym zwierzęciem,. Odkrywca Islandi, Hrafna-Flóki Vilgerðarson, niczym biblijny Noe, wypuszczał kruki, by sprawdzić, czy któryś z ptaków przyniesie mu jakąś gałązkę z nieodkrytego lądu (stąd jego przydomek, Hrafna znaczy Kruczy). Inna znana persona z epoki, Ragnar Lodbrok, miał uważać się za potomka Odyna i w swoim sztandarze umieścił właśnie tego czarnego ptaka. Zapewne to właśnie to posłannictwo kruków, zainspirowała Georga R. R. Martina do uczynienia z nich kurierów w swojej Pieśni Lodu i Ognia. 

Na sam koniec tradycyjnie chciałbym zaprosić do polubienia mojego profilu na Facebooku, a także do udostępniania moich artykułów, bym mógł dotrzeć do szerszego grona Odbiorców. W ten sposób możesz drogi Czytelniku wesprzeć mojego bloga. A jeśli jesteś w stanie dołożyć cegiełkę do rozwoju strony, wzorem Piotra Brachowicza, masz możliwość stania się Patronem na Patronite.


[1] Edda Starsza i Młodsza¸ tłum. Joachim Lelevel, wyd Amoryka, Sandomierz 2012, s. 25.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz