Dziewięć niesamowitych odkryć z epoki wikingów

 

Źródło: https://i.pinimg.com/originals/57/ee/0e/57ee0ef1c692ed830821788b2344c107.jpg,
data odczytu: 09.04.2021

Wikingowie kojarzą się (i słusznie) ze Skandynawią. Jednak znaleziska archeologiczne i prowadzone badania pokazują, iż mieli kontakt ze sporą częścią współczesnego im świata. Dziś chciałbym pokrótce omówić dziewięć znalezisk potwierdzających ten fakt.

Źródło: https://maniakwisata.com/,
data odczytu: 09.04.2021

Hagia Sophia

Budowa znajdującej się w Konstantynopolu bazyliki Haga Sophia przypada na czasy Cesarstwa Bizantyjskiego. Od X wieku jej historia łączy się z wikingami, którzy wyruszyli ze Skandynawii na wschód, na tereny dzisiejszej Rosji i Ukrainy. Próbowali napadać także na Konstantynopol. Nazywani byli Waregami. Cesarz Bazyli II starał się za swojego panowania upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu – sprawdzić, że cesarska gwardia nie będzie przekupna i podatna na polityczne spiski oraz zniwelować zagrożenie ze strony Waregów. Dlatego też zamiast stawiać opór Skandynawom postanowił nająć ich do swojej straży – tak oto powstała Gwardia Wareska, która nie miała powiązań z jego rywalami w stolicy Cesarstwa, a także niwelowała zagrożenie najazdów. A teraz pytania, czy spotkaliście się kiedyś z wyrytymi lub napisanymi na wiatach, budynkach, drzewach imionami osób i datami, kiedy odwiedziły dane miejsce? Takie bazgroły nie są wymysłem naszych czasów. Hagia Sophia posiada co najmniej dwa runiczne napisy pochodzące z czasów Waregów. Pierwszy z nich odkryto stosunkowo późno, bo w 1964 roku. Większość znaków po wiekach jest wytarta i nieczytelna, ale przypuszcza się, że brzmiał Halfdan wyrzeźbił te runy. Drugi napis odkryto ponad dekadę później i prawdopodobnie brzmi Árni wyrzeźbił te runy. Pod koniec XX wieku znaleziono jeszcze pięć innych zarysowań, które potencjalnie także mogą pokazać pozostałościami wikińskiego graffiti sprzed tysiąca lat.

Źródło: https://sciencenorway.no/archaeology-viking-age-vikings/researchers-have-examined-the-burial-mound-where-the-gokstad-viking-ship-was-found-what-they-found-surprised-them/1741928, data odczytu: 09.04.2021

Pawie z Gokstad

Pawie w naturze występują w Indiach. Współcześnie można spotkać je przede wszystkim w ogrodach zoologicznych. W norweskiej miejscowości Gokstad znajduje się kurhan w którym odkryto pochówek jarla pogrzebanego z wieloma bogactwami i całym zwierzęcym inwentarzem. Grobowiec datuje się na koniec IX wieku. Wraz z wikingiem pochowano dwanaście koni, osiem psów, dwa jastrzębie… oraz dwa pawie. Czy to Norwegowie wyprawili się do Indii, czy może Hindusi do Skandynawii? A może obie strony spotkały się na jakimś targu gdzieś pomiędzy obiema krainami? Na te pytania nie poznamy zapewne odpowiedzi, jednak śladów po pawiach można znaleźć więcej. W Trondheim i Toftegårdzie znaleziono broszki, które według niektórych reprezentują koguty, a według innych, ze względu na długi i zdobny ogon, właśnie pawie. Odsuwając się dalej od Indii przenieśmy się na Islandię, gdzie w X wieku żył Olaf Hoskuldsson. Ten lokalny wódz miał przydomek Paw, na który zasłużył sobie przywdziewając już w wieku dwunastu lat wymyślny i bogaty strój.

 Źródło: https://www.speakingtree.in/blog/mysterious-buddha-in-sweden,
data odczytu: 09.04.2021

Budda z Helgö

Równie daleko jak siedlisko pawi znajduje się kolebka buddyzmu. Tysiące kilometrów nie przeszkodziły jednak pewnej figurce Buddy dotrzeć do Szwecji. Na wyspie Helgö w pobliżu Sztokholmu znaleziono niewielki 10-centymetrowy posążek, który datuje się na VI wiek. Styl wykonania wskazuje, iż powstał na terenach północnych Indii. Przypuszcza się, że figurka Buddy mogła trafić do Szwecji poprzez wymianę handlową na Jedwabnym Szlaku. Obok statuetki dwa inne ciekawe znaleziska z Helgö to pastorał irlandzkiego pochodzenia oraz egipska chochla.

Źródło: https://www.bbc.com/news/world-europe-41567391,
data odczytu: 09.04.2021

Arabski pierścień

Również w pobliżu Sztokholmu, na terenach dawnej wikińskiej osady handlowej w Birce, w XIX wieku przeprowadzano prace archeologiczne. W jednym z grobów, w którym pochowano kobietę, znaleziono srebrny pierścień z czerwonym szkłem z wygrawerowaną inskrypcją Dla Allaha. Pomimo, iż w Szwecji znajdywano inne pierścienie wykonane w arabskim stylu przedmiot z Birki jako jedyny posiada inskrypcję. Znalezisko potwierdza opisy wypraw ze skandynawskich sag, wedle których wikingowie podróżowali nie tylko po północnej Europie, ale i zapuszczali się na basen Morza Śródziemnego, a nawet na północne wybrzeże Afryki.

Źródło: https://www.expressen.se/kvallsposten/saga-8-hittade-uraldrigt-svard-far-stor-hittelon/,
data odczytu: 09.04.2021

Miecz w jeziorze

Jest rok 2018, szwedzkie jezioro Vidöstern. Ośmioletnia wówczas Saga Vanecek bawiła się w wodzie, dalej od brzegu niż robiła to zwykle. W tym roku Skandynawię dotknęła susza i poziom wód był niższy niż zazwyczaj. W pewnym momencie nadepnęła na twardy przedmiot. Podniosła znalezisko, a następnie poszła powiedzieć swojemu ojcu, iż wygląda jej to na miecz. Osad na broni w pierwszej chwili zmylił pana Vaneceka – uznał, że córka znalazła gałąź łudząco przypominającą oręż. Badania wykazały jednak, iż przedmiot faktycznie jest skandynawskim mieczem, który powstał 1500-1000 lat temu. Kiedy o całej sytuacji zaczęło być głośno w mediach pojawiły się głosy, że młoda Saga powinna zostać Królową Szwecji lub nawet Królową Północy, niczym Król Artur, który dostał jeden ze swoich legendarnych mieczy od Pani Jeziora. Sama dziewczynka jednak wolałaby być weterynarzem lub aktorką.

Źródło: https://www.thoughtco.com/lanse-aux-meadows-vikings-north-america-167165,
data odczytu: 09.04.2021

Winlandia

Saga o Grenlandczykach wspomina o wyprawie Leifa Erikssona do ziem położonych na zachód od Grenlandii. Po dotarciu na miejsce wikingowie znaleźli tereny obfite w winogrona – stąd nazwa, którą nadali nowej krainie, Winlandia. Przez stulecia historia była wkładana między bajki, uważając, że wikingowie nie mogli dopłynąć na tereny, które dziś należą do Kanady i USA. Tak było do czasu odkrycia w 1960 roku skandynawskiej osady w kanadyjskim L’anse aux Meadows (datowanej na X-XI wiek). W 2014 roku natrafiono na pozostałości drugiej osady, w oddalonym o 40 kilometrów Point Rosee (datowanej na XI wiek). Obydwa zabudowania potwierdzają dwie rzeczy – skandynawskie sagi mówiły prawdę o dalekich wyprawach wikingów za zachód oraz że Krzysztof Kolumb i jego ekspedycja spóźnili się o prawie pięćset lat z odkryciem Ameryki.

Źródło: https://www.grandrapidscoins.com/blogs/entry/the-maine-penny-a-coin-mystery-from-history,
data odczytu: 09.04.2021

Moneta z Maine

Na wschodnim wybrzeżu Ameryki w stanie Maine w 1957 roku odnaleziono srebrną norweską monetę. Nie było by w tym nic dziwnego gdyby nie fakt że wybito ją w XI wieku. Pieniążek znajdował się na terenach starej indiańskiej osady, datowanej na koniec XII i początek XIII wieku. Czy trafiła do rdzennych mieszkańców Ameryki w drodze handlu? Czy może była znaleziskiem zabranym z wikińskich osad już po opuszczeniu ich przez mieszkańców? A może została specjalnie nabyta na rynku antyków i następnie podrzucona na wykopaliska w indiańskiej osadzie tylko by wzbudzić sensację? Wiele osób podważa tą ostatnią teorię, ponieważ przez ponad dwie dekady od jej znalezienia uważana była za brytyjską monetę. Prawda o jej nominale wyszła na jaw długo po śmierci odkrywcy. Niestety, ponad pół wieku później ciągle nie da się potwierdzić, jakie było jej prawdziwe pochodzenie.

 

Źródło: https://sagy.vikingove.cz/vikings-were-not-racists-but/,
data odczytu: 09.04.2021

DNA Indian na Islandii

Naukowcy doszukują się obecnie śladów wikingów w Ameryce… Ale także śladów Indian na średniowiecznej Islandii. Badania genetyczne przeprowadzone na kilku islandzkich rodzinach wykazały u ludzi geny charakterystyczne dla mieszkańców Ameryki Północnej. Oznaczony gen C1e przekazywany jest tylko przez matkę. Świadczyłoby to, iż około roku 1000 pewna Indianka została przywieziona na wyspę i przez całe tysiąclecie, w każdym pokoleniu jej potomków była przynajmniej jedna kobieta, która przekazywała gen dalej. Zdaniem naukowców pewne jest, iż gen był obecny a Islandii co najmniej od XVIII wieku. Biorąc pod uwagę, że cała wyspa przez stulecia była odizolowana przypuszcza się, że wspomniany gen znajdował się w krwi Islandczyków od czasów osadnictwa w Winlandii.

Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Kensington_Runestone,
data odczytu: 09.04.2021

Kamień z Kensington

W 1898 roku w Kensington w stanie Minnesota odkryto kamień runiczny. Obelisk miał rzekomo powstać w 1362 roku, jednak lingwiści zwracają uwagę, że użyty język jest znacznie późniejszy (tłumaczenie najbardziej przybliża go do XIX-wiecznego języka szwedzkiego). Odkrywcą znaleziska był Olof Öhman, rolnik szwedzkiego pochodzenia. W czasach, gdy dokonano odkrycia znane były już opery Ryszarda Wagnera, który rozpromował romantyczny wizerunek wikingów. Zaczęto także dyskutować, ile prawdy mogło kryć się w Sadze o Grenlandczykach. Öhman, być może chcąc potwierdzić prawa Skandynawów do Nowego Świata, sam mógł wyryć runy. Kamień w krótkim czasie po odkryciu został uznany za fałszerstwo, chociaż ciągle można spotkać się z artykułami doszukującymi się w nim oryginalnej średniowiecznej natury.

Niektóre z przytoczonych odkryć są łatwiejsze do potwierdzenia, w przypadku innych trudniej o twarde dowody. Przyszłość zapewne przyniesie jeszcze więcej odkryć lub fałszerstw, jak powszechnie przyjmuje się w przypadku kamienia z Kensington. Być może kiedyś ślady wikingów odnajdzie się również na księżycu… Oczywiście, żartuję…

P.S. Albo i nie żartuję…

Źródło: https://www.reddit.com/r/funny/comments/2rdn2c/vikings_are_always_first/,
data odczytu: 09.04.2021

Jeśli podoba Ci się to co tworzę i chcesz mnie wesprzeć - grosza daj wikingowi :) Zapraszam na mój profil na Patronite a także do odwiedzenia stron na Facebooku. Już dziś chciałbym podziękować mojemu pierwszemu Patronowi - Piotrowi Brachowiczowi.