piątek, 22 listopada 2019

Mieszko I - Walki na wszystkich frontach


Źródło obrazka: https://pl.pinterest.com/pin/385480049329586444/?lp=true,
data odczytu: 20.11.2019.

Po pokonaniu Hodona Mieszko i jego przeciwnik zostali wezwani przed oblicze Ottona I. Zawarto rozejm, na mocy którego Polanie zachowali Pomorze. Warunkiem było jednak, by jego syn, Bolesław, pozostał na cesarskim dworze w roli zakładnika. Cesarz zmarł w tym samym roku, co dało okazję Bolesławowi wrócić (lub według niektórych źródeł uciec) z powrotem do Polski.

Nowy cesarz, Otton II, nie mógł liczyć na poparcie Piastów. Zarówno władca Polski jak i Czech zawarli sojusz z Henrykiem Kłótnikiem z Bawarii, który rywalizował z Ottonem. Niestety, opozycja przeciwko nowemu cesarzowi nie okazała się silna. Otton uwięził Henryka Kłótnika, równocześnie pokonując króla czeskiego, Bolesława II Pobożnego. Ponadto w 977 roku umarła Dobrawa, żona Mieszka, co osłabiło sojusz Polski z Czechami, jej ojczystym krajem.

Następny ruch Ottona wymierzony był w państwo Piastów. W 979 roku najechał on Wielkopolskę. Mieszko spodziewał się ataku – poprzedziło go umocnienie grodów w Gieczu i Ostrowie Lednickim. Wojna prawdopodobnie przebiegała pomyślnie dla Polan. Kronika Gesta pontificum Cameracensium (łac. Rzecz o biskupach z Cambresis) podaje, iż w grudniu tego samego roku Otton wrócił do Cesarstwa pokonany. Warunkiem pokoju było poślubienie w 980 roku przez Mieszka Ody, córki Dytryka, margrabiego Marchii Północnej. Oda w tym czasie była zakonnicą w klasztorze św. Wawrzyńca w Kalbe, jednak sam papież wyraził zgodę, by mogła z niego wystąpić i wejść w związek małżeński. Kronikarz Thietmar wspomina także, że w tym samym roku do Niemiec wróciło wielu jeńców z terenów Wielkopolski, co mogło być jednym z punktów rozejmu. Istnienie jednak inna hipoteza, jakoby działania wojenne Niemiec nie były wymierzone bezpośrednio w Polskę, a w Słowian Połabskich, a sam ślub z Odą miał zakończyć koniec sojuszu z Henrykiem Kłótnikiem i wyrazić poparcie Mieszka dla Ottona II. Niezależnie od teorii, którą uznamy za prawdziwą, pokój między oboma państwami został zawarty.


Ostrów Lednicki
Źródło obrazka: https://medievalheritage.eu/pl/strona-glowna/zabytki/polska/ostrow-lednicki/,
data odczytu: 20.11.2019.

Koniec walk z Cesarstwem pozwolił Mieszkowi skierować siły w inną stronę – na północ. Z początkiem lat 80. IX wieku Polska wsparła Szwecję z walkach z Danią. Sojusz przypieczętowany został małżeństwem córki Mieszka, Świętosławy ze szwedzkim królem Erykiem gdzieś pomiędzy 980 a 984 rokiem. Koalicja wojsk miała pokonać Duńczyków w 985 roku, a szwedzki władca zyskał przydomek Segersäll (szw. Zwycięski). Być może to z czasów tego sojuszu pochodzili wikingowie, którzy służyli w drużynie Mieszka I – ślady ich obecności można znaleźć na Pomorzu i w grodach całej Wielkopolski.

Wróćmy na chwilę do lat 70. X wieku. Mniej więcej w tym czasie Mieszko I miał zająć ziemię sandomierską oraz prawdopodobnie Grody Czerwieńskie zamieszkane przez plemię Lędzian. Do dziś historycy toczą spory, jak rozległe mogły to być ziemie. Kronikarz Nestor z Kijowa w swoim dziele Powieść Minionych Lat wspomina, iż w 981 roku książę kijowski Włodzimierz Wielki odbił Grody Czerwieńskie, należące do Lachów (Polan). W ich skład na pewno wchodził Przemyśl, Chełm i Czerwień (obecnie wieś Czermno). Niektórzy uważają, że Nestor mylnie mógł nazwać Lachami plemię Lędzian a nawet Czechów.

Kwestią sporną jest także, jak długo Grody Czerwieńskie pozostały pod panowaniem Mieszka. Wymienię dwie główne teorie. Pierwsza z nich, jak wspomniałem wcześniej, wskazuje, iż ziemie te zostały zajęte w latach 70. X wieku. W krótkim czasie później Ruś Kijowska miała odbić Grody. Druga hipoteza zakłada, iż należały do państwa Polan od 955 roku, kiedy to ojciec Mieszka, Siemomysł był jeszcze władcą. Ziemie miały zostać wtedy odebrane Węgrom, którzy byli osłabieni po bitwie nad rzeką Lech.


Otton III
Źródło obrazka: https://pl.wikipedia.org/wiki/Otton_III_(cesarz_rzymski)#/media/Plik:Meister_der_Reichenauer_Schule_002.jpg,
data odczytu: 20.11.2019.

7 grudnia roku 983 zmarł cesarz, a nowym władcą został… Trzylatek, Otton III. Jego opiekunem i regentem Cesarstwa stał się nie kto inny jak Henryk Kłótnik. Henryk starał się zdobyć tron dla siebie. Sytuację po śmierci Ottona II wykorzystał władca czeski, Bolesław II zajmując Miśnię. Równocześnie rosła w siłę opozycja niemiecka i wkrótce Henryk zmuszony był oddać tytuł regenta matce Ottona III, cesarzowej Teofano. Również Mieszko I zmienił obóz – porzucił dawniejszy sojusz z Bolesławem II i Henrykiem Kłótnikem stając po stronie młodego Cesarza. Znana anegdota wspomina, że w 986 roku Mieszko ofiarował młodemu władcy wielbłąda jako dowód przyjaźni.

Następne lata przyniosły walki z dawnymi sprzymierzeńcami. Najpierw Mieszko wsparł Cesarstwo Niemieckie w walkach ze Słowianami Połabskimi, a później skierował się na południe, do państwa czeskiego. Efektem wojny miało być przyłączenie do 990 roku Małopolski i Śląska do państwa Polan, chociaż i co do tych obszarów historycy nie są zgodni. Jedna z teorii podaje, iż odbyło się to w pokojowym nastroju – Czechy zawarły pokój z Niemcami i sami nadali Małopolskę we władanie Bolesławowi, synowi Mieszka.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz